Cuda ekonomii

   Indonezyjska ekonomia mnie zadziwia. Azjatycki tygrys ma jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek. Nie bez powodu jest członkiem G20. Ale jak to możliwe? Robią wszystko wbrew temu co wiem o ekonomii. Wprawdzie uczyłam się ekonomii politycznej socjalizmu, nie wiem jakim cudem zdałam egzamin, ale przecież pamiętam co to popyt i podaż. Jak to działa w Indonezji? Inaczej.

   Dużo świętują. Ale w urzędach. Wszędzie indziej praca wre 7 dni w tygodniu. Dlatego wokół mnie w mgnieniu oka wyrastają 50 piętrowe wieżowce.  Nieważne, że przy użyciu prymitywnych narzędzi.
   To co pamiętam z pierwszych lat gospodarki rynkowej w Polsce to rozwój handlu, zwłaszcza obwoźnego. Tutaj to kwitnie. Kiedy między samochodami pojawiają się sprzedawcy dóbr wszelakich wiem, że postoimy w korku co najmniej godzinę. Normalnie sprzedają tylko chusteczki. W korku donoszą zimną wodę, zapakowane w woreczki pokrojone owoce, smażone tofu, krupuk (tutejsze chrupki), dmuchane samoloty i inne zabawki. Oczywiście widząc białasa upierają się, że muszę kupić. Tkwią przy oknie póki samochód nie ruszy. Nie wiem dlaczego uważają, że nie mogę bez tego żyć.

Kaki lima. W tle większe przedsiębiorstwa

   Bardziej ucywilizowaną formą są bazary. Czasem stoiska są wprost na ulicy, ale często zajmują kilka pięter w budynkach. Niezwykła jest rejonizacja tematyczna. Cała ulica stoisk ogrodniczych, następna ze sprzętem gospodarstwa domowego, inna ze sprzętem elektronicznym. Wszyscy sprzedają to samo, w tej samej cenie. Jest podaż to i popyt się znajdzie. Zresztą to dość wygodne. Nie muszę jeździć po mieście i szukać. Obchodzę jedno piętro, 100 stoisk i mam czego potrzebuję. Czasem tylko szukam zbyt długo i w gąszczu tego samego zapominam gdzie było najtaniej. Konkurencja? Dziwnie pojęta. Szukałam kiedyś etui do telefonu. Na jednym stoisku było wymarzone, ale cena z kosmosu. Poszłam dalej. Nigdzie nie mieli mojego modelu. Ale w końcu jakiś sprzedawca poszedł do tego pierwszego i sprzedał mi taniej. To normalne. Bierze się towar od konkurenta i sprzedaje jak swój.
   No i nie daj Boże wykazać choćby lekkie zainteresowanie. Towar macany należy do macanta, nawet jeśli był tylko muśnięty wzrokiem. Popatrzyłeś, więc musisz to mieć i jeszcze nie wiesz, że tego potrzebujesz.
   Podejście do podaży i popytu kształtujących cenę też mają dziwne. Mieszkania latami stoją puste, bo właściciel nie obniży ceny. Wydaje mu się, że na tym traci? Traci, ale klienta, bo podaż jest spora.
   Wynajmowanie mieszkań też mnie zadziwia. Niechętnie podpisują umowę krótkoterminową. Nam się udało na pół roku. Krótko się cieszyliśmy. Przy jej przedłużaniu okazało się, że cena wzrosła o 10 %. To norma. Każda kolejna umowa oznacza wyższą cenę. Właśnie mamy za sobą negocjacje.
- Musicie płacić 2 000 000 miesięcznie więcej.
- To może zrezygnujemy z tego i z tego i zapłacimy 500 000 więcej.
- W porządku. Zabierzemy Wam to i to i zapłacicie 3 000 000 więcej
Im klient jest z nami dłużej tym dostaje mniej za większą cenę. I to nie jest tylko moje doświadczenie. 

  Trudno im odmówić przedsiębiorczości.  Sprzedają benzynę w butelkach po coca-coli. Ibu Jamu nosi na plecach kosz z butelkami pełnymi  jamu - ziołowych, tradycyjnych napojów. Tukan kopi rozwozi kawę na rowerze. Kaki lima sprzedaje pyszności z dwukołowego wózka. Pod lampą uliczną (bo jasno) uruchamiają miniaturowy warsztat wulkanizacyjny. Albo szlifują kamienie szlachetne. Otwierają maleńkie biznesy (takie same jak u sąsiada, bo skoro jemu się udało...) w blaszakach, które poza godzinami pracy są ich domem. 
   Nie zrozumiem jak to działa. Ważne, że z sukcesem.